اسلام آباد – 16 – آڪٽوبر (اي پي پي) صدر ڊاڪٽر عارف علوي غذائيت سان ڀرپور خوراڪ جي پيداوار وڌائڻ جي لاءِ ڪيترن ئي محاذ تي ڪم ڪرڻ جي ضرورت تي زور ڏيندي چ??و آهي ته پا??ي ۽ خوراڪ جي نظام کي بهتر بڻائڻ، پا??ي جو بهتر انتظام، ڳوٺاڻي ترقي جي منصوبن کي فنڊ مهيا ڪرڻ ۽ اعليٰ ڪارڪردگي جي آبپاشي نظام کي اختيار ڪرڻو پوندو، زراعت جي بنياد تي ترقي نه رڳو آبادگار جي آمدني کي نمايان طور تي وڌائي سگهي ٿي پر ان سان خوراڪ جي پيداوار وڌائڻ، قيمتون گهٽ ڪرڻ ۽ روانگي واپار جي لاءِ اضافي خوراڪ پيدا ڪرڻ ۾ مدد ملي سگهي ٿي. ايوان صدر جي پريس ونگ موجب صدر خوراڪ جي عالمي ڏهاڙي جي موقعي تي پنهنجي پيغام ۾ چيو ته خوراڪ جو عالمي ڏهاڙو آڪٽوبر ۾ هر سال عالمي سطح تي ملهايو وڃي ٿو، هي ڏينهن پائيدار زراعت جي اهميت طرف اسان جو ڌيان ڇڪرائي ٿو، ان ڏينهن جو مقصد مختلف پاليسين ۽ قدمن جي لاءِ حڪومتن ۽ ٻين ڌرين جي حمايت حاصل ڪرڻ آهي. هن چيو ته پا??ستان ۾ غربت جي گهٽتائي ۽ غذائي تحفظ کي ي??ين?? بڻائڻ جي اسان جون ڪوششون انهي صورت ۾ ڪارائتيون ٿي سگهن ٿيون جڏهن زراعت جي شعبي کي مناسب اهميت ڏني وڃي. صدر چيو ته هن سال خوراڪ جي عالمي اداري غذائي تحفظ کي ي??ين?? بڻائڻ جي لاءِ ”پاڻي زندگي آهي، پا??ي خوراڪ آهي: ڪير پٺتي نه رهجي وڃي“ جو جامع عنوان متعارف ڪرا??و آهي، اهو عنوان پا??ستان جي موجوده صورتحال سان انتهائي هڪ جهڙائي رکي ٿو. هن چيو ته عالمي سطح تي آبادي ۾ تيزي سان اضافي سان پا??ي جي طلب ۾ نمايان اضافو ٿي ره??و آهي، هڪ اندازي موجب هڪ سئو سال جي اندر اسان کي اٽڪل ڇهوڻ تي وڌيڪ پا??ي جي ضرورت پوندي، اسرندڙ ملڪن ۾ پا??ي جي وڌندڙ طلب ۽ زيان جي ڪري پا??ي جي دستيابي ترتيبوار گهٽ ٿي رهي آهي. صدر چيو ته پا??ستان جي خوش قسمتي آهي جو اسان وٽ پا??ي وسيلن جو هڪ انوکو امتزاج موجود آهي، سنڌو درياءَ جو نظام دنيا جي وڏن آبپاشي جي نظامن مان هڪ آهي جيڪو اٽڪل 1.5 لک مربع ڪلوميٽر تي ٻڌل آهي ۽ پا??ستان جي ڪل پوکيءَ ٿيل زمين جو 83 سيڪڙو آهي، هماليه ۽ قراقرم جي جابلو سلسلن تي گهٽ ٿيندڙ برف??ار?? ۽ آبادي ۾ تيزي سان اضافي سان اسان جي پا??ي وسيلن تي دٻاءُ وڌي ره??و آهي. هن چيو ته پا??ستان ۾ ڳوٺاڻي علائقن ۾ گهريلو پا??ي جي استعمال ۾ زميني پا??ي جو حصو اٽڪل 90 سيڪڙو جڏهن ته زراعت جي شعبي ۾ اٽڪل 50 سيڪڙو آهي، واهن جي پا??ي جي غيري??ين?? فراهمي جي ڪري سڄي پا??ستان جي آبادگارن زميني پمپ استعمال ڪرڻ شروع ڪيا، سنڌ طاس آبپاشي جي نظام ۾ اٽڪل 5 لک ٽيوب ويل پڻ شامل آهن ۽ ان سان اٽڪل 50 ارب مڪعب ميٽر پا??ي پمپ ڪيو وڃي ٿو. صدر چيو ته گهريلو سيڪٽر ۾ به زمين هيٺ پا??ي جو غيرضروري استعمال وڌي ره??و آهي، جنهن جي ڪري اهو قيمتي قدرتي ذخيرو تيزي سان ختم ٿي ره??و آهي، موسمياتي تبديليون به وڏن نقصانن جو سبب بڻجي رهيون آهن، 2022ع جي ٻوڏ دوران اٽڪل 3 ڪروڙ ماڻهو متاثر ٿيا ۽ ملڪ کي 30 ارب ڊالر جو مالي نقصان ٿيو. ڊاڪٽر عارف علوي چيو ته قدرتي وسيلن جي تحفظ، پيداواري صلاحيت وڌائڻ ۽ غذائي کوٽ جي خاتمي جي لاءِ سمورين ڌرين جو شامل ٿيڻ ۽ واضح هدف مقرر ڪرڻ ضروري آهي، هدفن جو بنياد ٺوس ثبوتن ۽ بنيادي سببن جي گڏيل سمجهه تي هجڻ گهرجي. هن چيو ته زراعت جي بنياد تي ترقي نه رڳو آبادگار جي آمدني کي نمايان طور تي وڌائي سگهي ٿي پر ان سان خوراڪ جي پيداوار وڌائڻ، قيمتون گهٽ ڪرڻ ۽ روانگي واپار لاءِ اضافي خوراڪ پيدا ڪرڻ ۾ مدد ملي سگهي ٿي. صدر چيو ته معيشت ۾ بهتري ۽ عوام جي زندگين ۾ حقيقي تبديلي آڻڻ جي لاءِ اسان جو ڌيان زراعت تي رهندو.
